HINDI BINAYARAN ANG UTANG NA P2,000.00, PAANO MAKAKASINGIL?

 

Sagutin natin ang katanungan ng isa sa sumusubaybay ng ating FB Page:

 

OO meron kang legal na hakbang na magagawa sakaling ang humiram sa iyo ay hindi nagbayad ng utang.

 

Ayon sa ating Kodigo Sibil (Civil Code), ang mga obligadong mag hatid or gumawa ng isang bagay ay magkakaroon lamang ng “delay” sa kanilang obligasyon sa oras na ang taong tatanggap ng ihahatid na bagay o gawa mula sa isang taong obligadong gumawa nito, ay hiningi (demand) ang pagdadala o paggawa nito (sa paraang maaring dumaan sa isang korte o sa paraang di na kailangan ng padaanin sa korte) upang maisakatuparang ang hinihinging obligasyon. (Those obliged to deliver or to do something incur in delay from the time the obligee judicially or extrajudicially demands from them the fulfillment of their obligation. [Art. 1169, Civil Code])

Ngunit ang paghingi (demand) ay hindi na kailangan upang magkaroon ng tinatawag na “delay” sa mga sumusunod na pagkakataon:

1.      Kung ang batas o ang gagawing obligasyon ay sinasaad na di na kailangan ng paghingi (demand)

(When the obligation or the law expressly so declares); o

 

2.      Kung ang obligasyon ay pinapakitang ang oras ng obligasyon ng paghahatid ng bagay o paggawa ng isang serbisyo ay ang kumukontrol sa motibo sa pagkakagawa ng kontrata

(When from the nature and the circumstances of the obligation it appears that the designation of the time when the thing is to be delivered or the service is to be rendered was a controlling motive for the establishment of the contract); o

 

3.      Kung ang paghingi (demand) ay walang saysay, katulad ng ang gagawa ng obligasyon ay ginawa ito ngunit wala na siyang kakayahan na gawin pa ito

(When demand would be useless, as when the obligor has rendered it beyond his power to perform.)

[Art. 1169, Civil Code)

 

BAKIT BA KAILANGAN ANG TINATAWAG NA PAGHINGI O “DEMAND”?

Ang “demand” ay kinakailangan upang ang isang taong may obligasyon ay mabigyan niya ng pansin na ang hinihingi na obligasyon sa kanya ay kailangan na niyang gawin. Kung ang isang taong may obligasyon, kung may “demand” na, at hindi niya nagawa ang kanyang obligasyon, dito na pumapasok ang tinatawag na “delay”. Kung may “delay” na ang taong may obligasyon, dito na nagkakaroon ng tinatawag na “damages” para sa taong dapat ay gumagawa ng obligasyon. Ang “damages” ay ang kabayaran na binibigay ng batas na puwedeng mabawi ng isang tao mula sa tao nakagawa sa kanya ng pinsala.

 

APLIKASYON NG MGA BATAS NA ITO SA TANONG NG ATING TAGASUBAYBAY

Ang una dapat gawin upang mabawi ang hiniram na kaperahan ay magkaroon ka muna ng “demand”, na pwedeng berbal o sulat o sa pamamagitan ng “electronic application” para mapahatid ang iyong mensahe, na nagsasabing sinisingil mo na ang pagkakautang ng tao sa iyo. Sa pamamagitan ng “demand” na ito, ang obligasyon ng pagbabayad ay dapat nang gawin ng taong humiram sa iyo ng kaperahan. Kung ang tao na nanghiram sa iyo ng pera ay hindi nagbayad sa lalong madaling panahon, eto ang mga sumusunod na mungkahi natin na maaring mong gawin:

 

1.      Kausapin ang tao at sabihin na kailangan mo nang singilin ang kanyang pagkakautang sa iyo;

 

2.      Kung hindi pa rin nagbayad ang taong nang hiram sa iyo ng pera, maaring dumulog kayo sa inyong Barangay upang makapagusap ang bawat Partido at maisaayos sa tulong ng mga opisyales ng nasabing tanggapan;

 

3.      Kung hindi pa rin ito nagbayad sa iyo kahit na idinaan na ito sa Barangay, maari mo namang idaan ito sa tinatawag na “Small Claims” sa mga Unang Lebel na Korte (MTC, MeTC, MTCC) kung saan hindi na kailangan ng isang abogado upang humarap sa hukuman. Tatalakayin natin itong “Small Claims” sa mga susunod na mga artikulo;

 

4.      Pang huli, kung kaya mo naman na bitiwan ang halaga na napahiram, maaring ibigay mo na lang ito at wag mo nang pahiramin ang taong iyon para na rin sa iyong katahimikan at hindi ka na mapagod na isipin kung paano mo pa mababawi, lalo na ang halaga lamang na iyong gustong mabawi ay hindi naman ganun kalakihan (base sa estado ng nagpadala). Hayaan mong magkaroon ka na lang ng “peace of mind” at hayaan na ang lumikha ang magpala sa iyo at humatol sa taong hindi nag bayad sa iyo.

 

Sana ay may natutunan ka sa ating paksa at nawa ay maging matalino ka sa pagpapahiram ng salapi dahil hindi naman natin pinupulot ito at ito ay ating pinaghihirapan. Pairalin lagi ang isip at mag isip ng mabuti sa mga desisyon na ating ginagawa.

 

Maraming salamat.